Dost Kitabevi Yayınları, Kültür Kitaplığı başlığıyla, çeşitli konularda bir dizi kitap yayınlıyor bir süredir. Varlık Yayınevi'nin cep kitaplarını hatırlarsınız, bugün hala sahafların en gözde kitaplarıdır herhalde, boyutlarıyla o kitaplara benzettim ilk gördüğümde. Seriyle tanışma kitabı olarak Sokrates'i seçtim, 117 sayfalık bu mini kitap Sokrates hakkında temel bilgileri vermenin ötesine geçip, bütün bütün bir Sokrates çalışması olarak kütüphaneme girdi.
Cicero, Tanrıların Doğası Üzerine adlı eserinin bir yerinde Sokrates'ten "filozofların babası" olarak söz eder. Oysa, bir başka köklü geleneğe göre ilk filozof, Sokrates'ten bir asırdan daha önce yaşamış Miletoslu Thales'tir. Fakat Thales'e ilk filozof, Sokrates'e de filozofların babası sıfatlarının farklı içerikler nedeniyle yakıştırılmış olduğuna bakarsak, iki gelenek arasındaki çelişkinin ancak görünüşte olduğunu anlarız. Antikçağ insanlarına göre Thales'in ilk filozof olarak kabul edilmesi, doğal olguları tanrılar gibi doğaüstü güçlerle değil de, maddi nedenlere bağlayarak açıklamaya çalışmasından ve bu tür araştırmalara öncülük etmesinden kaynaklanırken, Sokrates'in filozofların babası oluşu doğa araştırmalarını bir yana bırakıp, felsefi düşünce üzerine yoğunlaşarak, sürekli "insani işlerle ve insanlar arasındaki olaylarla" uğraşmasındandır.
Giriş bu özlü bilgiyle yapılıyor, ardından Sokrates'in yaşamı ve ölümü geliyor. Tarihlere ve detaylara boğulmadan özlü bir yaşam hikayesinin ardından, kaynaklar meselesi ve "Sokratik Sorun"a geçiliyor. Ardında yazılı hiçbir şey bırakmayan Sokrates'i tanımak için kullanılan kaynaklar ve doğrulukları ve güvenirlikleri üzerine düşünceler özetleniyor bu bölümde de. Aristophanes'in, Platon'un, Ksenephon'un ve Aristoteles'in Sokrates'i bölümleriyle farklı Sokrates bilgi ve aktarımları anlatılıyor ve sonuç kısmıyla kitap tamamlanıyor.
Dört ana tanığın çizdiği Sokrates portreleri, filozofa duyulan merakın yalnızca eskiçağ özgü bir durum olduğu yanılgısına yol açmamalı diyor yazar, kendi deyimiyle her dönemde bir Sokrates bolluğuyla karşılaşılmakta. Montaigne, Hegel, Kierkegaard ve Nietzche gibi filozofların Sokrates figürüyle bir diyaloğa girişmeleri, Sokrates'in modern felsefe için ne kadar önemli bir esin kaynağı olduğunu açıkça ortaya koyuyor. Bu önemli filozofu tanımak, farklı portleri arasında bir karşılaştırma yapmak için Louis-Andre Dorion'un Sokrates'ini bir el kitabı olarak edinebilirsiniz.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder